نقدشوندگی چیست؟

نقدشوندگی (Liquidity) دارایی به این معنا است که دارایی مورد نظر با چه سرعتی به وجه نقد تبدیل می‌شود. نقدشوندگی به این موضوع اشاره دارد که با چه سرعتی می‌توان یک دارایی یا سهام را به قیمت واقعی در بازار فروخت. هرقدر میزان معاملات یک سهم در بازار بیشتر باشد و خریداران و فروشندگان بیشتری آن سهم را معامله کنند، نقدشوندگی آن بیشتر است. نقدشوندگی این امکان را فراهم می‌کند که دارندگان برخی دارایی‌ها نظیر سهام، بدون نگرانی از وجود خریدار برای دارایی خود، آن را بخرند، نگه دارند و در زمان مناسب بفروشند. پول نقد، نقدشونده‌ترین دارایی است، درحالی‌که برخی دارایی‌های دیگر نظیر املاک مسکونی، خودرو، تابلو فرش‌های نفیس و کلکسیون‌های کمیاب نقدشوندگی نسبتاً کمتری دارند. باید توجه داشت که هیچ فرمول به خصوصی برای اندازه‌گیری نقدشوندگی وجود ندارد. با این‌حال سرمایه‌گذاران معمولاً از نسبت‌های نقدشوندگی برای مقایسه نقدشوندگی دو سهم استفاده می‌کنند.
چرا نقدشوندگی در سهام مهم است؟
قبل از سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاران موارد مختلفی، مانند رشد، بازده، ریسک و نقدینگی را در نظر می‌گیرند. اما اولین نکته در انتخاب سهم این است که سهمی را انتخاب کنید که در صورت نیاز به سرمایه، سریع‌تر بتوانید به پول نقد دست یابید و در صف خرید یا فروش آن باقی نمانید، به عبارتی ریسک نقدشوندگی کمتری داشته باشند.
به دلیل وجود دامنه نوسان قیمت در بورس، افزایش تقاضا و به‌تبع رشد قیمت یا افزایش عرضه و افت قیمت به‌راحتی می‌تواند موجب شکل‌گیری صف خرید یا صف فروش سهام شود.
عوامل مؤثر بر نقدشوندگی سهام
•    حجم معاملات بالا: قیمت سهم تابعی از حجم معاملات آن می‌باشد که با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. هرچه حجم معاملات سهمی بالاتر باشد، کارایی و در نتیجه نقدشوندگی آن نیز بیشتر خواهدبود. 
•    حجم مبنا: طبق قانون سازمان بورس اوراق بهادار تهران، به منظور جلوگیری از نوسانات قیمت در بازار، تمام شرکت‌ها موظف به معامله تعداد مشخصی برگه سهم هستند که در صورت معامله آن تعداد برگه سهم درصد تغییرات مجاز در روز معاملاتی جاری بر قیمت روز معاملاتی آتی تاثیرگذار باشد.
•    درصد شناوری بالای سهام: هرچه درصد شناوری سهام بیشتر باشد، نقدشوندگی سهم نیز بالا می‌رود. اگر درصد شناوری پایین باشد، تمایل برای سرمایه‌گذاری و بالطبع نقدشوندگی نیز کاهش خواهد یافت.
•    ارزش معاملات: بررسی ارزش معاملات در بازه‌های زمانی مختلف جهت محاسبه میزان جابه‌جایی پول، معیار مناسبی برای بررسی نقدشوندگی سهام است. هرچه ارزش معاملات بیشتر باشد به معنای گردش بیشتر پول و افزایش نقدشوندگی سهام می‌باشد. زمانی‌که حجم و ارزش معاملات افزایش می‌یابد، می‌تواند نشانه ورود پول به سهم باشد.
•    گزارش اطلاعات با ارزش: بالا بودن کيفيت اطلاعات افشا شده مي‌تواند تاثير بسزايي در افزايش مطلوبيت سهام شرکت‌ها و افزايش حجم معاملات آن‌ها داشته باشد که در مجموع با افزایش نقدشوندگی سهام رابطه معنادار و مثبتی دارد.
•    عوامل داخلی شرکت: رابطه معناداری بین عوامل داخلی یک شرکت و نقدشوندگی سهام شرکت وجود دارد. هرچه عوامل داخلی یک شرکت بهتر باشد، نقدشوندگی سهام آن شرکت نیز بهتر خواهد بود.
ریسک نقدشوندگی سهام چیست؟
ریسک نقدشوندگی (Liquidity Risk) به این معنا است که وقتی بین قیمت پیشنهادی خرید و فروش، و ارزش واقعی سهم شکاف قیمتی ایجاد شود، سهامدار نمی‌تواند سهم خود را به ارزش واقعی و سریع بفروشد، در نتیجه نمی‌توان از ضرر بیشتر جلوگیری کرد. هرچه تعداد سهام و نقدشوندگی سهم کم‌تر باشد، این ریسک بیشتر خواهد شد.
ضمانت نقدشوندگی چیست؟
ضمانت نقدشوندگی یا قابلیت نقدشوندگی یک امتیاز محسوب می‌شود و در واقع توافقی است که به موجب آن طرف مقابل مسئولیت پرداخت وجه را حتی در صورت ابطال نیز برعهده می‌گیرد و اطمینان ایجاد می‌شود که مشکلی بابت تامین وجه نقد وجود نخواهد داشت.