سرمایه چیست؟
سرمایه به کلیه داراییهای نقدی و غیرنقدی کسب و کارها گفته میشود که دارای ارزش مالی و پولی هستند. بر این اساس موارد زیادی از جمله پول نقد، املاک و سهام، کارخانه، ماشینآلات و تمام چیزهایی که بهنحوی دارای ارزش هستند، به عنوان سرمایه محسوب میشوند.
شاید برخی از افراد سرمایه را با مفهوم پول تعبیر کنند، اما به طور کلی سرمایه (Capital) به معنای داراییهایی است که قابلیت تولید و ایجاد ارزش اقتصادی دارند. این داراییها میتوانند مالی، فیزیکی، انسانی و فرهنگی باشند. سرمایه به عنوان یک عامل کلیدی در توسعه اقتصادی و ارتقای سطح زندگی جامعه، بسیار مهم است.
تفاوت دارایی و سرمایه چیست؟
اگرچه دارایی و سرمایه در علم اقتصاد با هم مرتبط هستند، اما در معنای آنها تفاوتهایی وجود دارد. دارایی به هر آنچه که توسط یک شخص یا تجارت به تملک گرفته شده، اشاره میکند. این اموال شامل داراییهای نقدی و غیرنقدی میشود. به عبارتی، هر چیزی که توجه ما را به مالکیت و کنترل یک شخص یا تجارت جلب کند، در دسته دارایی قرار میگیرد.
سرمایه را میتوان نوعی مالکیت خصوصی دانست که میتواند ارزشی را خلق کند. اما دارایی به تمامی چیزهایی گفته میشود که تحت تملک شخص یا کسب و کار هستند و بر خلاف سرمایه در خدمت تولید یا ایجاد ارزش و سرمایهگذاری نیستند. پس این دو مفهوم معنایی تقریباً مشابه دارند و تنها تفاوت آنها در ارزشی است که میتوانند یا نمیتوانند ایجاد کنند. برای مثال داشتن مبلغی پول مثل 500 میلیون تومان میتواند به عنوان دارایی یک کسب و کار محسوب شود، تا زمانی که این پول راکد بماند، در لیست داراییها باقی خواهد ماند. اما زمانی که از آن در جهت سرمایهگذاری و افزودن ارزش استفاده شود، به آن سرمایه میگویند.
انواع سرمایه چیست؟
1-سرمایه در گردش
سرمایه در گردش (Working capital)، تفاوت بین داراییها و بدهیهای یک شرکت را نشان میدهد. این نوع سرمایه به ما اجازه میدهد توانایی یک شرکت برای تولید وجه نقد و البته پرداخت تعهدات مالی کوتاهمدت خود را اندازهگیری کنیم. این مفهوم گاهی به عنوان نقدینگی هم شناخته میشود. برای محاسبه این نوع سرمایه، میتوانید از فرمول زیر استفاده کنید:
سرمایه در گردش = داراییهای جاری منهای بدهیهای جاری
سرمایه در گردش مثبت یعنی ارزش داراییهای جاری شرکت بیشتر از بدهیهای جاری آن است. از سوی دیگر سرمایه در گردش منفی هم به این معنی است که بدهیهای جاری بر داراییهای جاری غلبه کردهاند. این مسئله میتواند منجر به مشکلات مالی با طلبکاران، رشد کم یا توقف تولید شود.
2-سرمایه بدهی
سرمایه بدهی (Debt capital) از طریق استقراض از مؤسسات مالی، بانکها، دوستان و خانواده، کارتهای اعتباری، برنامههای وام دولتی و سرمایه خطرپذیر یا با انتشار اوراق قرضه به دست میآید. بدیهی است که این روش سرمایه در بانکداری برای استقراض به سابقه اعتباری ثابت کسبوکارها نیز نیاز دارند. سرمایه بدهی باید به طور منظم پرداخت شود (با بهره) اما برخلاف بدهی یک فرد، به جای بار مالی، بیشتر به عنوان بخش مهمی از ایجاد یک تجارت در نظر گرفته میشود.
3- سرمایه سهام
سرمایه سهام (Equity capital) یا همان حقوق صاحبان سهام عبارت است از هر سرمایهای که از طریق فروش سهام به دست میآید. باید دقت کنیم این سهام به صورت خصوصی فروخته شده یا عمومی:
خصوصی: سهام یک شرکت در یک گروه خصوصی از سرمایهگذاران
عمومی: سهام یک شرکت که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده است.
پولی که سرمایهگذار برای سهام یک شرکت میپردازد به سرمایه سهام شرکت تبدیل میشود. این سرمایه در امور مالی نقش مهمی دارد و باعث پیشرفت آن کسبوکار خواهد شد.
4- سرمایه تجاری
این مفهوم به مقدار پولی اشاره دارد که افراد یا یک سازمان برای تهیه اوراق بهادار مختلف از آن استفاده میکند. اصطلاح سرمایه تجاری (Trading capital) بیش از هر جایی توسط مؤسسات مالی و کارگزاریهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. شرکتها از طریق ترازنامهای که توسط حسابداران تنظیم میشود، به بررسی و ارزیابی سرمایه تجاری خود میپردازند.